Süper Emici Polimer Nedir ?
Süper Emici Polimerler, ağırlıklarının yüz katından fazla sıvıyı çekebilen ve basınç altında çektikleri sıvıyı bırakmayan polimerdir. Toksik değildirler. Bu polimerler bebek bezi, yetişkin pedleri, bayan hijyen ürünleri, emici tıbbi giysilerde, tarımsal uygulamalarda ve diğer endüstriyel uygulamalarda kullanılırlar.
Nerede, Ne Zaman, Ne Amaçla Geliştirilmiştir ?
Süper emici polimer kimyasının tarihine baktığımızda 1980’li yıllara kadar ticari olarak kullanımı gözümüze çarpmamaktadır. 1980’li yıllara kadar, su absorbe edici materyaller olarak daha çok selülozikler ve selülozik lif tabanlı ürünlerin kullanıldığını görmekteyiz. Bu tür materyaller ise ancak ağırlıkların 20 katına kadar sıvı depolayabilme gücüne sahiptirler. 1960’lı yılların başında Amerika’da bir ziraat mühendisliği bölümünde (USDA) topraktaki suyun korunmasının iyileştirilmesine yönelik materyal bulma çalışmaları ışığında bir reçine geliştirilmiştir. Bu reçine, omurgası nişasta olan moleküller üzerine akrilonitril polimeri aşılanması sonucu elde edilmiştir. Bu nişasta-akrilonitril kopolimeri hidrolizi uğradığında ağırlığının 400 katına kadar sıvı absorblayabilmiştir. Ayrıca lif tabanlı olarak üretildiklerinde de oluşan jelimsi yapının suyu veya sıvıyı salıvermediği görülmüştür. Bu polimerler ilk olarak “Super Slurper” şeklinde söylenegelmiştir.
USDA, Amerikalı şirketlere bu teknolojinin geliştirilmesi amacıyla gerekli alt yapı bilgisini vermiştir. Bu noktadan sonra çalışmalar genel olarak akrilik asit, akrilamid ve polivinilalkol kombinasyonları doğrultusunda devam etmiştir. Bu çalışmalardan haberdar olan Japonyalı şirketler de çalışmalarını USDA’dan bağımsız bir şekilde nişasta, CMC, akrilik asit, polivinilalkol, isobutilenmaleikanhidrid (IMA) yapılar üzerine sürdürmüştür. Dünya’da süper emici kimyasal yapıya sahip ürünleri ilk olarak Dow Chemical, Hercules, General Mills Chemical, DuPont, National Starch & Chemical, Enka(Akzo), Sanyo Chemical, Sumitomo Chemical, Kao, Nihon Starch ve Japan Exlan şirketleri piyasaya sunmuştur.
Süper Emici Lifler
Süper Emici Lifler çok çeşitli süper emici kumaşlara ve eğrilmiş ipliklere dönüştürülebilir. Diğer liflerle ve kumaş katmanlarıyla karıştırıldığında sonsuz sayıda farklı ürün çeşidi elde edilebilir. Dönüştürülen bu ürünler içinde Süper Emici Lifler'in dağılımı homojen ve düzenlidir. Lifler, minimum migrasyonla yapıya karışır ve sabitlenir, bu da tutarlı emme performansı sağlar ve tozlanmayı önler.
Süper Emici Lifler Hangi Alanlarda Kullanılır ?
Süper emici lifler, tekstil ürünleri haricinde de birçok üründe kullanılmaktadır. Aşağıda süper emici liflerin bazı kullanım alanları verilmiştir:
Endüstriyel Kablolar: Su Bloke Eden Telefon ve Elektrik Kabloları
Medikal: Yara Bakımı ve Dental Emiciler
Tek Kullanımlık Ürünler: Bayan Hijyen Ürünleri
Tekstiller: Jeotekstiller, Koruyucu Giysiler ve Filtreler
Bahçecilik: Tohum Ekim Yüzeyleri ve Yapı Kumaşları
Gıda Paketleri: Dondurulmuş Kırmızı Et ve Tavuk Eti Paketlerinde
Ten ile Temas Halinde Süper Emici Lifler'in Etkisi
Çocuk bezi, kadın pedleri ve yetişkin bezleri gibi emici hijyen ürünlerinden meydana gelen deri problemleri çoğunlukla hava şartları ve ovarak aşınmalardan kaynaklanmaktadır. Bu koşulların baskın olması durumunda deride tahriş edici rahatsızlıklar ve sonrasında da yüzeysel deri enfeksiyonları meydana gelebilmektedir. Deri nemliliği ve deri yaşlılığı cilt hastalıklarının oluşmasındaki en önemli etkenlerdir. Hassas ciltlere ve cilt hastalıklarına sahip kişiler, cilt rahatsızlıklarına karşın dış yüzeyi su buharı geçiren ve süper emici polimer içeren yüksek kaliteli ürünleri seçmeye özen göstermelidirler. Cildin üzerinin kapanması veya örtülmesi cilt üzerinde nem birikmesine neden olmaktadır. Bu biriken nem de cilt rahatsızlıklarının oluşmasında önemli bir etkendir. Diğer etkenlerde sıcaklık, sürtünme, pH ve basınç olarak gösterilebilir. Bilinenin aksine bebek bezleri ve bunların malzemelerinden kaynaklı alerji çok azdır.
Giysi Konforunu Artırmaya Yönelik Geliştirilmiş Lif, İplik ve Kumaşlar
Coolmax
Bu yüksek hava ve nem transferi özelliğine sahip ticari bir kumaştır. PES veya PA dan üretilir. Lif özel bir mikro kanallı kesite sahiptir. Böylece konvansiyonel PES ve PA' ya nazaran kişiye terden kaynaklanan ıslaklık hissini daha az verir. Yıkanabilir olmakla birlikte yıkama esnasında yumuşatıcı ve klorinden kaçınılmalıdır.
Nem transferi diğer kumaşlara oranla daha üstün olan Coolmax'ın, vücut ısısını ve kalp atışını düşük tuttuğu yapılan testlerle kanıtlanmıştır. En büyük özelliği, farklı kumaşların özelliklerini bir arada toplamasıdır. Bu sayede, performans halindeki sporcunun teri vücutta kurumadan kumaşın kendine has özelliğiyle dışarı transfer edilmekte, formanın ağırlaşması engellenmektedir. Bu özellik sayesinde sporcunun performansı, ter ve forma ağırlığı gibi etkenlerden kurtularak artmaktadır. Şekilde görüldüğü gibi Coolmax elyafının kuruma özelliği diğer liflere göre kıyaslandığında, 30 dk sonunda kendisine en yakın lif %86 iken, Coolmax % 100 kuru hale gelmiştir.
Dryline
Bu kumaş çift bileşenli lif yapısına sahiptir, şöyle ki; poliamid dış tarafta iken, poliester iç taraftadır. Böylece deri üzerindeki nem hızlıca dış atmosfere transfer edilebilmektedir. Dryline kumaş % 63 oranında Naylon, %25 Poliester ve %12 Lycra liflerini içermektedir.
Polartec
Bu çift katmanlı bir örme kumaştır. Bir katman cilt ile temas halinde iken dış katman nemi transfer ederek hızlıca kurur. Bu kumaş poliester mikroliflerinden üretilmiştir. Her iki yüzünde kullanılan iplikler farklıdır. Bu kumaş cildin kuru kalmasını üç tamamlayıcı mekanizma sayesinde sağlar:
Kumaş yüksek oranda hava geçirgenliğine sahiptir ve terin vücut üzerinde kalmasını engeller.
Ten ile temas eden kumaş, teri vücut yüzeyinde emerek çeker, daha sonra nem hızlı bir şekilde kumaşın 2. yüzeyine iletilir. Polartec, Power Dry katmanlı kumaşlara göre en az %30 oranında daha fazla nem transferi sağlamaktadır.
Kumaşın dış katmanında ter oranı maksimuma ulaştığı zaman, dış yüzey, normal yüzey alanın birkaç katı kadar genişler, böylece pamuğa göre 2 kattan daha hızlı bir şekilde kurumuş olur.
Dri-release
Doğal ve sentetik liflerden elde edilmiştir. Doğal lif nemi emerken, sentetik lif nemi hızlı bir şekilde dış atmosfere iletir. Bu liflerden yapılmış kumaşlar pamuktan 4 kat daha hızlı bir kurumaya sahiptir.
Kaynakça
UÇAR, Nuray. Örme Kumaşların Nem Alma Özelliklerinin Geliştirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2010.
Super Absorbent Fibre, https://www.exploresaf.com/?fibre
Emicilik Özelliği Geliştirilmiş Lifler 3.Bölüm. http://tekstilkutuphane.blogspot.com/2011/02/emicilik-ozelligi-gelistirilmis-lifler_9616.html